Thiền không chỉ là một kỹ thuật.

Thiền là một quá trình rèn luyện toàn diện, cần có sự cân bằng

Tại Trường Thiền Tâm Từ Vipassana, việc thực tập được xây dựng trên ba trụ cột chính, hỗ trợ và nuôi dưỡng lẫn nhau: 

  1. Chánh niệm – thấy rõ
  2. Tâm từ – nuôi dưỡng
  3. Tuệ quán (Vipassana) – hiểu sâu

 Thiếu một trong ba, việc thực tập sẽ dễ mất cân bằng. 

1️⃣ CHÁNH NIỆM

 Thấy rõ điều đang xảy ra 

Chánh niệm là khả năng biết rõ những gì đang diễn ra trong giây phút hiện tại: 

  • thân đang làm gì
  • tâm đang ở trạng thái nào
  • cảm xúc đang sinh khởi ra sao

 Chánh niệm không phải

  • căng thẳng để tập trung
  • kiểm soát suy nghĩ
  • ép mình phải chú ý liên tục

 Chánh niệm

  • nhận biết một cách tự nhiên
  • không phán xét
  • không vội sửa đổi

 Khi có chánh niệm, bạn bắt đầu: 

  • nhận ra thói quen phản ứng
  • dừng lại trước khi bị cuốn đi
  • sống bớt vô thức

 Chánh niệm không làm cuộc sống nhẹ hơn, nhưng giúp ta nhìn rõ gánh nặng mình đang mang. 

2️⃣ TÂM TỪ (METTA)

 Nuôi dưỡng sự mềm mại và không gây tổn hại 

Tâm từ là thái độ nội tâm không gây tổn hại cho: 

  • chính mình
  • người khác
  • môi trường xung quanh

 Tâm từ không phải

  • cảm xúc giả tạo
  • ép mình phải thương
  • bỏ qua sai trái
  • yếu đuối hay cam chịu

 Tâm từ

  • sự tử tế có hiểu biết
  • thái độ mềm mại với chính mình
  • khả năng nhìn thấy khổ đau của người khác mà không ghét bỏ

 Không có tâm từ, thiền dễ trở nên: 

  • khô cứng
  • tự phán xét
  • áp lực và mệt mỏi

 Tâm từ là nền đất để thiền có thể bén rễ. 

3️⃣ TUỆ QUÁN (VIPASSANA)

 Hiểu sâu bản chất của trải nghiệm 

Tuệ quán là khả năng thấy rõ bản chất của những gì đang diễn ra: 

  • cảm xúc sinh rồi diệt
  • suy nghĩ đến rồi đi
  • mọi trạng thái đều thay đổi

 Tuệ quán không phải

  • suy luận triết học
  • phân tích bằng trí óc
  • tích lũy kiến thức

 Tuệ quán

  • thấy trực tiếp
  • hiểu từ trải nghiệm
  • buông dần sự bám víu

 Khi tuệ quán phát sinh, ta bắt đầu: 

  • bớt dính mắc
  • bớt mong cầu
  • bớt khổ vì mọi thứ không như ý

 Hiểu sâu không đến từ việc biết nhiều, mà từ việc thấy rõ điều đang xảy ra. 

SỰ CÂN BẰNG GIỮA BA TRỤ CỘT

  • Chánh niệm giúp ta thấy
  • Tâm từ giúp ta không cứng
  • Tuệ quán giúp ta hiểu

Chỉ có chánh niệm mà thiếu tâm từ → dễ căng thẳng

Chỉ có tâm từ mà thiếu chánh niệm → dễ cảm tính

Chỉ có tuệ quán mà thiếu tâm từ → dễ khô khan Ba trụ cột cần được nuôi dưỡng song song

BA TRỤ CỘT TRONG ĐỜI SỐNG HẰNG NGÀY


  • Chánh niệm khi:
    • ăn
    • đi
    • làm việc
  • Tâm từ khi:
    • nói chuyện
    • bất đồng
    • mệt mỏi
  • Tuệ quán khi:
    • đối diện khó khăn
    • thất vọng
    • thay đổi

 Thiền không dừng lại trên bồ đoàn.

Thiền tiếp tục trong cách bạn sống. 

Thiền không nhằm tạo ra một con người mới.
Thiền giúp ta sống đúng với thực tại đang là.
 

Gợi ý thực tập

  • Không cố gắng hoàn hảo
  • Không so sánh tiến trình
  • Không ép mình phải “đúng”
  • Quay lại với ba trụ cột khi thấy lạc hướng